Z dniem 1 kwietnia weszło w życie zmienione rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe*. Wysokość składki uzależniona jest od rodzaju działalności oraz ilości osób, za które trzeba ją płacić (czyli głównie od umów o pracę i umów zlecenia) – warto o tym pamiętać zwłaszcza planując zatrudnienie 10 pracownika. Składka określana jest co roku na okres od 1 kwietnia danego roku kalendarzowego do 31 marca roku następnego.
W tym roku zmieniły się stopy procentowe tej składki dla 33 grup działalności.
Rozporządzenie określa, że w przypadku 32 rodzajów działalności ryzyko wypadków przy pracy jest niższe niż szacowano do tej pory. Dla mikroprzedsiębiorców najważniejsze są zmiany dla:
- działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją,
- produkcją artykułów spożywczych,
- produkcją napojów,
- produkcją wyrobów tekstylnych,
- produkcją wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania,
- produkcją mebli,
- upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, łowiectwa, włączając działalność usługową,
- działalności pocztowej i kurierskiej,
- działalności związanej z zatrudnieniem,
- handlem hurtowym i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawą pojazdów samochodowych,
- naprawą, konserwacją i instalowaniem maszyn i urządzeń.
Ogólne zasady ustalania wysokości składki są następujące:
Płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego mniej niż 10 ubezpieczonych lub nie podlegają wpisowi do rejestru REGON, ustalają wysokość składki sami, ale mają ułatwione zadanie – każdorazowo płacą połowę najwyższej stawki, czyli w tym roku jest to 1,67%. Dla nich w tym roku składka się nie zmienia.
Płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, są zobowiązani do składania do ZUS informacji ZUS IWA. Jeśli składali ją przez trzy ostatnie lata kalendarzowe, ostateczna wysokość stopy procentowej składki zostanie ustalona przez ZUS, który weźmie pod uwagę nie tylko stopę procentową ustaloną dla tej grupy działalności, ale również indywidualny wskaźnik korygujący w przedziale od 0,5 do 1,5.
Płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, ale jeszcze nie musieli składać ZUS IWA albo składali ją za mniej niż 3 lata kalendarzowe, powinni stopę składki na kolejny rok składkowy ustalić samodzielnie, zgodnie z grupą działalności do której należą – zgodnie z tabelami opublikowanymi w rozporządzeniu.
Co to jest ubezpieczenie wypadkowe?
Ubezpieczenie wypadkowe to ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, określane w zależności od przewidywanych zagrożeń zawodowych i ich możliwych skutków. Stopy procentowe składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i chorobowe są stałe i jednakowe dla wszystkich płatników, tak stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowej jest zróżnicowana dla różnych płatników i mieści się w przedziale 0,67 – 3,33%. Składka ta może ulegać okresowym zmianom u tego samego płatnika, jeśli zmieniają się warunki jego działalności.
Obniżka stawek dotyczy również takich działów jak produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń, produkcja urządzeń elektrycznych, leśnictwo i pozyskiwanie drewna, rybactwo, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków, roboty budowlane specjalistyczne, górnictwo rud metali, produkcja wyrobów tytoniowych, produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych, produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, produkcja metali, produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli, produkcja pozostałego sprzętu transportowego, pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody, działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów; odzysk surowców, działalność związana z rekultywacją i pozostała działalność usługowa związana z gospodarką odpadami, transport lądowy oraz transport rurociągowy, transport wodny, transport lotniczy, administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, organizacje i zespoły eksterytorialne, górnictwo ropy naftowej i gazu ziemnego,
W jednym przypadku uznano, że ryzyko wypadków przy pracy jest wyższe niż szacowano do tej pory – wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego. Działalność ta jest więc objęta od kwietnia najwyższą możliwą stawką.
Wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe regulują przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 740). W załączniku do rozporządzenia znajduje się tabela grup działalności, kategorii ryzyka i stóp procentowych składki na ubezpieczenie wypadkowe dla poszczególnych grup działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).