Zmiana miejsca sprawowania posługi przez duchownego to nie tylko konieczność zapoznania się z nową parafią i nowymi obowiązkami, ale również konieczność dopełnienia formalności wobec Urzędu Skarbowego i ZUSu. Standardowo należy to zrobić w ciągu 7 dni od daty zmiany (czyli tej widniejącej na dekrecie). Podobnie sytuacja wygląda w przypadku neoprezbiterów.
Urząd Skarbowy
Należy powiadomić Urząd Skarbowy właściwy dla nowego miejsca sprawowania posługi o rozpoczęciu pełnienia funkcji duszpasterskiej (e-listem, przez ePUAP, listem poleconym lub pismem złożonym w okienku podawczym US) ORAZ zmienić swoje dane zamieszkania na druku NIP-7 (neoprezbiterzy składają te same dokumenty, tylko pierwszy raz – uwaga, wymagane jest posiadanie numeru NIP, więc jeśli wcześniej nie był on wyrabiany, neoprezbiterzy muszą wystąpić o jego wydanie).
Należy również powiadomić poprzedni Urząd Skarbowy o zaprzestaniu pełnienia funkcji duszpasterskiej, w sposób podobny do powiadomienia w nowym miejscu. Jeśli zmiana parafii nie powoduje zmiany podlegania pod konkretny urząd skarbowy, oba zawiadomienia można złożyć jednym pismem.
Po co się to robi?
Urząd Skarbowy wyznacza wysokość zryczałtowanego podatku dochodowego od osób duchownych – jest on zależny od wielkości gminy, na terenie której leży parafia, oraz od liczby mieszkańców parafii. Dlatego czasami US zwraca się z prośbą o informację uzupełniającą, jakie ulice należą obecnie do parafii. Decyzja o ustaleniu wysokości zryczałtowanego podatku przychodzi listem albo na e-skrzynkę, opłaca się ją kwartalnie na indywidualny mikrorachunek podatnika..
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Zmiana miejsca posługi sprawowanej przez duchownego wymaga złożenia nowego zgłoszenia do ZUS. Duchowni nie posiadający innego źródła dochodu (czyli pensji ze szkoły, z Kurii, z tytułu sprawowania funkcji kapelana, wykładowcy, stypendium naukowego itp.) składają informację o zmianie na druku ZUS ZUA i opłacają składki od minimalnej pensji określonej przez Radę Ministrów na dany rok (w 2025 r. – 4.666 zł). Neoprezbiterzy dodatkowo składają zgłoszenie siebie jako płatnika składek na druku ZUS ZPA.
Duchowni mający z innych źródeł łącznie wynagrodzenie równe lub większe niż minimalna krajowa zgłaszają się tylko do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZFA.
„Trochę” inaczej sytuacja wygląda w przypadku duchownych osiągających dodatkowe dochody mniejsze niż minimalna krajowa – płacą składki każdorazowo od różnicy pomiędzy pensją minimalną a pensją otrzymaną w danym miesiącu (uwaga – brutto, więc trzeba czytać z „pasków” z wynagrodzeniem pobieranych od płatników wynagrodzenia albo czekać, aż pojawią się one w systemie ZUS, gdzie można je podejrzeć). Jest to uciążliwe zwłaszcza dla duchownych pracujących w szkołach, gdzie wynagrodzenie zmienia się co miesiąc. Jak to dokładnie wygląda, będzie opisane w innym poście (o zbiegach ubezpieczeń u osób duchownych). Na razie podejmując decyzję wystarczy wiedzieć czy planuje się dodatkowe dochody i w jakiej wysokości. Jeśli jest to kompletnie nieprzewidywalne, najlepiej zgłosić się do pełnych składek na ZUS ZUA, a później reagować na bieżąco na zmieniającą się sytuację.
Opłatę wynikającą ze złożonej deklaracji wpłaca się na indywidualny dla płatnika (czyli duchownego) rachunek w ZUS.
Czy mogę w tym pomóc?
Tak! Mogę pomóc przygotować pisma do US, druki do ZUS, mogę pomóc w składaniu comiesięcznych deklaracji do ZUS lub sama prowadzić tę dokumentację, informując tylko o wysokości składki do opłacenia. Jeśli uważasz, że potrzebujesz takiej pomocy lub chcesz się dowiedzieć więcej – zachęcam do kontaktu mailowego.